Koltso Harekâtı

Koltso Harekâtı (Rusça: Операция «Кольцо» / anlam: "Halka Harekâtı"), 30 Nisan - 15 Mayıs 1991'de Sovyetler Birliği MVD (Министерство внутренних делve / İçişleri Bakanlığı) ve Savunma Bakanlığı (Министерство обороны), Azerbaycan SSC'nin Şaumyan ilinde "Кoльцo" kod adı altında MVD birlikleri ve OMON (Отряд милиции особого назначения / Özel amaçlı polis ekibi) ekiplerini kullanıp ve resmî olarak bir "pasaport kontrol işlemi" gerekçesini göstererek, Dağlık Karabağ'daki yasadışı Ermeni milis müfrezelerini silahsızlandırmayı amaçlamışlardır.
Ancak, belirtilen amaçlarına aykırı bir şekilde, Sovyet askerleri (Sovyet 4. Ordusuna bağlı 23. Motorize Nişancı Tümeni) ve ağırlıklı olarak Azerilerin bulunduğu OMON ve ordu birlikleri, Şaumyan'daki Ermenilerle meskûn 24 köyü zorla boşaltırmıştır. Yerli Ermeniler Dağlık Karabağ'ın başka yerlerine ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne göç etmek zorunda kalmışlardır. İngiliz gazeteci Thomas De Waal, bu harekâtı Sovyetler Birliği'nin ilk ve tek iç savaşı olarak değerlendirmiştir.Erik Melander, Sovyet ve Azeri askerlerin bu ortak hareketini etnik temizlik saymıştır.